Redakcja „Wolne Lektury”

Motyw brudu może odnosić się do dosłownego brudu fizycznego, ale częściej pełni funkcję metafory zepsucia moralnego. Brud wiąże się z [[bieda|biedą]], marginalizacją i [[upadek|upadkiem]] społecznym. W literaturze naturalistycznej, jak u Zoli (_Germinal_) czy Prusa (_Lalka_), brudne przestrzenie ukazują trudne warunki życia warstw niższych, uwidaczniając kontrast między nimi a klasą wyższą ([[pozycja społeczna]]). Motyw brudu bywa zestawiany z czystością, co podkreśla dramatyzm sytuacji i może również zapowiadać możliwość oczyszczenia — zarówno dosłownego (np. kąpiel, [[deszcz]]), jak i metaforycznego (odkupienie [[wina|win]]). Podział na to, co uważa się za czyste, a co za nieczyste, jest zależny od kultury, w jej ramach definiowany i wyznacza też granice wspólnoty, np. dla Europejczyków to, co znajduje się na [[ziemia|ziemi]], jest brudne, inaczej w Azji, np. w Indiach; dlatego długo [[jedzenie]] na ziemi było tak dziwne dla naszej kultury.