Redakcja „Wolne Lektury”

Człowiek ukazywany jest w różnych rolach i sytuacjach – w relacji z [[Bóg|Bogiem]], innymi ludźmi, samym sobą czy [[społeczeństwo|społeczeństwem]]. Jego obraz zmienia się wraz z epoką i dominującymi światopoglądami. W literaturze średniowiecznej człowiek był postrzegany jako istota [[grzech|grzeszna]], [[pokora|pokorna]], całkowicie zależna od Boga, której celem było [[zbawienie]] (np. _Boska komedia_ Dantego). W baroku dominował motyw marności i [[przemijanie|przemijania]]. Romantyzm ukazywał jednostkę jako kogoś wyjątkowego, często buntującego się przeciwko [[religia|religii]], przeznaczeniu i panującym normom, czego przykładem jest Konrad z _Dziadów_ (zob. [[bunt]], [[buntownik]]). W epoce pozytywizmu podkreślano rolę człowieka jako istoty [[rozum|rozumnej]], zdolnej do pracy dla dobra ogółu i zaangażowanej (zob. [[praca u podstaw]]). Z kolei literatura [[wojna|wojenna]] ukazuje z jednej strony człowieka [[cierpienie|cierpiącego]] i odartego z godności, a z drugiej zdolnego do największego [[okrucieństwo|okrucieństwa]] (np. utwory Tadeusza Borowskiego oraz Zofii Nałkowskiej).