Wersja 4 - Historia - Implementacja prosta - Redakcja „Wolne Lektury” - Fundacja Wolne Lektury

1

h1. Implementacja prosta

2

4

3

4

Uwaga! Jest to pierwsza wersja implementacji. Jeśli chcesz pomóc w pracach nad kolejną wersją wejdź na stronę dyskusji [[implementacji złożonej]].

4

5

4

Wzór tagów Dublin Core:

6

4

7

4

<pre>

8

4

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>

9

4

<rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"

10

4

xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">

11

4

<rdf:Description rdf:about="LINK DO PLATFORMY REDAKCYJNEJ">

12

4

<dc:creator xml:lang="pl">NAZWISKA AUTORA, IMIONA AUTORA</dc:creator>

13

4

<dc:title xml:lang="pl">TYTUŁ UTWORU</dc:title>

14

4

<dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">TYTUŁ DZIEŁA NADRZĘDNEGO</dc:relation.isPartOf>

15

4

<dc:relation.hasPart xml:lang="pl">TYTUŁ DZIEŁA PODRZĘDNEGO</dc:relation.hasPart>

16

4

<dc:relation.isVariantOf xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">LINK DO INNEJ WERSJI JĘZYKOWEJ NA WOLNYCH LEKTURACH</dc:relation.isVariantOf>

17

4

<dc:contributor.translator xml:lang="pl">NAZWISKA TŁUMACZA, IMIONA TŁUMACZA</dc:contributor.translator>

18

4

<dc:contributor.editor xml:lang="pl">NAZWISKA REDAKTORA, IMIONA REDAKTORA</dc:contributor.editor>

19

4

<dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">NAZWISKA REDAKTORA TECHNICZNEGO, IMIONA REDAKTORA TECHNICZNEGO</dc:contributor.technical_editor>

20

4

<dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>

21

4

<dc:subject.period xml:lang="pl">EPOKA</dc:subject.period>

22

4

<dc:subject.type xml:lang="pl">RODZAJ LITERACKI</dc:subject.type>

23

4

<dc:subject.genre xml:lang="pl">GATUNEK LITERACKI</dc:subject.genre>

24

4

<dc:subject.genre xml:lang="pl">GATUNEK LITERACKI</dc:subject.genre>

25

4

<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana

26

4

 przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>

27

4

<dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/ [LINK DO STRONY W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL]</dc:identifier.url>

28

4

<dc:source.URL xml:lang="pl">LINK DO PLIKU ŹRÓDŁOWEGO NA STRONACH POLONA.PL</dc:source.URL>

29

4

<dc:source xml:lang="pl">ADRES WYDAWNICZY</dc:source>

30

4

<dc:source.ISBN xml:lang="pl">NUMER ISBN PLIKU ŹRÓDŁOWEGO</dc:source.ISBN>

31

4

<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - zm. [OPIS STANU PRAWNEGO TEKSTU]</dc:rights>

32

4

<dc:date.pd xml:lang="pl">DATA DO DOMENY PUBLICZNEJ</dc:date.pd>

33

4

<dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>

34

4

<dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>

35

4

<dc:type xml:lang="en">text</dc:type>

36

4

<dc:date xml:lang="pl">DATA UTWORZENIA PLIKU DC</dc:date>

37

4

<dc:audience xml:lang="pl">POZIOM NAUCZANIA</dc:audience>

38

4

<dc:audience xml:lang="pl">POZIOM NAUCZANIA</dc:audience>

39

4

<dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>

40

4

</rdf:Description>

41

4

</rdf:RDF>

42

4

</pre>

43

4

44

4

h2. Nagłówek pliku z danymi

45

4

46

4

<pre>

47

4

<?xml version="1.0"?>

48

4

49

4

<rdf:RDF xmlns:rdf="http:<//www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">

50

4

</pre>

51

4

52

4

53

4

h2. Tag deklaracji otwierającej blok pól DC

54

4

55

4

<pre>

56

4

<rdf:Description rdf:about="LINK DO PLATFORMY REDAKCYJNEJ">

57

4

</pre>

58

4

59

4

Link do tekstu na platformie redakcyjnej.

60

4

61

4

h2. Autor

62

4

63

4

<pre>

64

4

<dc:creator xml:lang="pl">NAZWISKA AUTORA, IMIONA AUTORA</dc:creator>

65

4

</pre>

66

4

67

4

Nazwisko i imię autora książki zapisane w formacie NAZWISKO, IMIĘ (oddzielone przecinkiem). Autor to nazwa własna identyfikująca daną osobę. Nazwę osobową może stanowić: imię, nazwisko, nazwisko i imię, pseudonim, nazwa związana z godnością osoby, nazwa zaczynająca się od imienia (np. nazwy świętych, błogosławionych, i niektóre nazwy średniowieczne). Hasło osobowe może zawierać dopowiedzenia: daty biograficzne, słowne określenia identyfikujące daną osobę: określenia pokrewieństwa, godności, tytuły szlacheckie itp.

68

4

69

4

Pole autor jest przykładem pola z danymi osobowymi i przy jego definiowaniu pojawiają się takie same pytania i problemy, jak przy innych polach z tej grupy, z których najczęściej używane to współtwórca (<dc:contributor>). Ogólne rozważania o strukturze danych osobowych można znaleźć na wspomnianej wcześniej poświęconej im stronie.

70

4

71

4

W projekcie lektury posługujemy się polem autor zgodnie z formatem używanym w ramach schematu DC przez Bibliotekę Narodową, ale bez podawania dat urodzin i śmierci, np.:

72

4

73

4

<pre>

74

4

<dc:creator xml:lang="pl">Andersen, Hans Christian</dc:creator>

75

4

76

4

<dc:creator xml:lang="pl">Kochanowski, Jan</dc:creator>

77

4

78

4

<dc:creator xml:lang="pl">Saint-Exupéry, Antoine de</dc:creator>

79

4

</pre>

80

4

81

4

W przypadku więcej niż jednego autora wpisujemy po prostu dwa pola jedno pod drugim, np.:

82

4

83

4

<pre>

84

4

<dc:creator xml:lang="pl">Grimm, Wilhelm Karl</dc:creator>

85

4

86

4

<dc:creator xml:lang="pl">Grimm, Jacob Ludwig Karl</dc:creator>

87

4

</pre>

88

4

89

4

h2. Tytuł

90

4

91

4

<pre>

92

4

<dc:title xml:lang="pl">TYTUŁ UTWORU</dc:title>

93

4

</pre>

94

4

95

4

Tytuł to tytuł przejęty z publikacji. W przypadku dzieła złożonego z części podaje się tytuł części, natomiast tytuł całości podaje się w polu <dc:relation.isPartOf>. Na przykład w tym polu podaje się "Tren IX", natomiast tytuł "Treny" w polu <dc:relation.isPartOf>.

96

4

97

4

h2. Dzieło nadrzędne i podrzędne

98

4

99

4

<pre>

100

4

<dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">>LINK DO STRONY DZIEŁA NADRZĘDNEGO W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:relation.isPartOf>

101

4

102

4

<dc:relation.hasPart xml:lang="pl">LINK DO STRONY DZIEŁA PODRZĘDNEGO W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:relation.hasPart>

103

4

</pre>

104

4

105

4

Odesłanie do dzieła nadrzędnego bądź podrzędnego/nych. Przyjętą zasadą jest uznanie za podstawową "jednostkę lekturową" konkretnego wiersza lub opowiadania. To pole umożliwia sporządzanie spisów treści dla np. wszystkich Trenów czy Pieśni. Dlatego dla np. dzieła "Tren IX" w tym miejscu pojawi się tytuł "Treny".

106

4

107

4

h2. Inne wersje językowe

108

4

109

4

<pre><dc:relation.isVariantOf xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">LINK DO INNEJ WERSJI JĘZYKOWEJ NA WOLNYCH LEKTURACH</dc:relation.isVariantOf></pre>

110

4

111

4

Odesłanie do tego samego dzieła w innym języku opublikowanego już na Wolnych Lekturach.

112

4

113

4

h2. Współtwórca

114

4

115

4

<pre>

116

4

<dc:contributor.translator xml:lang="pl">NAZWISKA TŁUMACZA, IMIONA TŁUMACZA</dc:contributor.translator>

117

4

118

4

<dc:contributor.editor xml:lang="pl">NAZWISKA REDAKTORA, IMIONA REDAKTORA</dc:contributor.editor>

119

4

</pre>

120

4

121

4

122

4

Współtwórca to osoba odpowiedzialna za współudział w tworzeniu treści: tłumacz, redaktor, redaktor techniczny. Zasadniczo dla określenia tego elementu należy użyć tagu dc:contributor rozszerzonego o rodzaj współpracy (a więc dc:contributor.translator dla tłumacza, itd). Dla każdego współtwórcy tworzymy osobne pole DC.

123

4

124

4

[[Lista możliwych charakterów współpracy]]

125

4

126

4

h2. Wydawca

127

4

128

4

<pre>

129

4

<dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>

130

4

</pre>

131

4

132

4

Wydawca określa instytucję-producenta pliku. W naszym przypadku będzie to Fundacja Nowoczesna Polska.

133

4

134

4

135

4

h2. Epoka literacka

136

4

137

4

<pre>

138

4

<dc:subject.period xml:lang="pl">EPOKA</dc:subject.period>

139

4

</pre>

140

4

141

4

W polach dc:subject wpisujemy opis rzeczowy dzieła wyrażony w formie słów kluczowych. Pole dc:subject.period uzupełniamy nazwą odpowiedniej [[epoki literackiej]] wybranej z listy. Uwaga: możemy wybrać tylko jedną epokę literacką, co niekiedy prowadzi do "trudnych decyzji", ale serwis wolnelektury.pl nie obsługuje więcej niż jednego takiego pola. W przypadku gdy utwór przynależy do dwóch epok literackich, drugą (która została uznana z mniej znamienną) wpisujemy do Dyskusji DC utworu, ponieważ funkcjonalność serwisu będzie systematycznie rozwijana.

142

4

143

4

h2. Rodzaj literacki

144

4

145

4

<pre>

146

4

<dc:subject.type xml:lang="pl">RODZAJ LITERACKI</dc:subject.type>

147

4

</pre>

148

4

149

4

Pole dc:subject.type uzupełniamy nazwą [[rodzaju literackiego]]: liryka, epika lub dramat. Uwaga: możemy wybrać tylko jeden z trzech rodzajów literackich, co niekiedy prowadzi do "trudnych decyzji", ale serwis wolnelektury.pl nie obsługuje więcej niż jednego takiego pola. W przypadku gdy utwór przynależy do dwóch rodzajów literackich postępujemy jak wyżej.

150

4

151

4

h2. Gatunek literacki

152

4

153

4

<pre>

154

4

<dc:subject.genre xml:lang="pl">GATUNEK LITERACKI</dc:subject.genre>

155

4

</pre>

156

4

157

4

Pole dc:subject.genre uzupełniamy [[nazwą gatunku]] literackiego wybranego z listy. Uwaga: możemy wybrać tylko jeden gatunek, co niekiedy prowadzi do "trudnych decyzji", ale serwis wolnelektury.pl nie obsługuje więcej niż jednego takiego pola. W przypadku gdy utwór przynależy do dwóch lub więcej gatunków postępujemy jak wyżej.

158

4

159

4

h2. Opis

160

4

161

4

<pre>

162

4

<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl).

163

4

Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>

164

4

</pre>

165

4

166

4

Zestandaryzowany opis projektu. Należy go zachować w podanej postaci.

167

4

168

4

h2. Identyfikator

169

4

170

4

<pre>

171

4

<dc:identifier.url xml:lang="pl">LINK DO STRONY W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:identifier.url>

172

4

</pre>

173

4

174

4

Identyfikator to w przypadku pozycji publikowanych w internecie adres URL.

175

4

176

4

h2. Źródło

177

4

178

4

<pre>

179

4

<dc:source.URL xml:lang="pl">LINK DO PLIKU ŹRÓDŁOWEGO NA STRONACH POLONA.PL</dc:source.URL>

180

4

181

4

<dc:source xml:lang="pl">ADRES WYDAWNICZY</dc:source>

182

4

183

4

<dc:source.ISBN xml:lang="pl">NUMER ISBN PLIKU ŹRÓDŁOWEGO</dc:source.ISBN>

184

4

</pre>

185

4

186

4

Źródło to identyfikator źródła, miejsce z którego pochodzi zdigitalizowany tekst. Tutaj podajemy link do materiałów źródłowych w bibliotece Polona.

187

4

Osobno podajemy adres wydawniczy według następującego schematu:

188

4

Nazwisko, Imię (daty życia autora), Tytuł dzieła, ew. Imię i Nazwisko tłumacza, Nazwa wydawcy, numer wydania, Miejsce wydania, rok

189

4

Wszystkie te dane są dostępne w Polonie.

190

4

Jeśli książka została opatrzona numerem ISBN podajemy go w osobnym polu, jeśli nie, to pomijamy to pole.

191

4

192

4

*Przykłady:*

193

4

194

4

<dc:source xml:lang="pl">Andersen, Hans Christian (1805-1875), Baśnie, tłum. Cecylia Niewiadomska, Gebethner i Wolff, wyd. 7, Kraków, 1925</dc:source>

195

4

196

4

<dc:source xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 2, Wiersze z lat 1825-1855 (Pieśni - Sonety - Poezje patrjotyczne,

197

4

religijne i filozoficzne - Wiersze okolicznościowe - Bajki), Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 popr., W. L. Anczyc, Kraków, 1928</dc:source>

198

4

199

4

<dc:source xml:lang="pl">Morsztyn, Jan Andrzej (1621-1693), 275 wierszy, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1977</dc:source>

200

4

201

4

h2. Prawa autorskie

202

4

203

4

<pre>

204

4

<dc:rights xml:lang="pl">OPIS STANU PRAWNEGO TEKSTU</dc:rights>

205

4

</pre>

206

4

207

4

Prawa-autorskie to informacja o statusie praw autorskich opisywanego dzieła. W tym polu należy możliwie szczegółowo i dokładnie opisać wszystkie informacje mogące mieć wpływ na status prawny dzieła, ze szczególnym uwzględnieniem dat śmierci autora i tłumacza (utwory objęte są prawem autorskim przez 70 lat po śmierci ich autorów), zaś w przypadku utworów nie będących w domenie publicznej także informacja o posiadaczach praw autorskich.

208

4

W przypadku biblioteki Wolne Lektury dostępne są jedynie pozycję będące już w domenie publicznej. Przyjeliśmy następującą konwencję wypełniania tego pola: "Domena publiczna - podajemy nazwisko autora lub tłumacza oraz datę jego śmierci.

209

4

210

4

*Przykłady:*

211

4

212

4

<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Jan Andrzej Morsztyn zm. 1693</dc:rights>

213

4

214

4

<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - tłumacz Józef Paszkowski zm. 1861 </dc:rights>

215

4

216

4

<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Bogurodzica powstała we wczesnym średniowieczu, chociaż dokładna data jest nieznana.

217

4

Przeważają hipotezy badaczy wskazujące na XI lub XII w. jako czas jej powstania. Pierwszy zapis tekstu jest późny, z początku XV w. (ok. 1407);

218

4

wcześniejsze zapisy mogły zaginąć, ale też tekst mógł krążyć w obiegu ustnym.</dc:rights>

219

4

220

4

<pre>

221

4

<dc:date.pd xml:lang="pl">DATA DO DOMENY PUBLICZNEJ</dc:date.pd>

222

4

</pre>

223

4

224

4

W tym polu zapisujemy sam rok śmierci ostatniego ze współautorów. Na przykład Hans Christian Andersen zmarł w roku 1875, ale jego tłumaczka Cecylia Niewiadomska zmarła w roku 1925. W tym polu wpisujemy więc 1925, jako najpóźniejszą datę mającą wpływ na status prawny dzieła. W przypadku autorów żyjących wpisujemy cztery zera (0000).

225

4

226

4

h2. Format pliku

227

4

228

4

<pre>

229

4

<dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>

230

4

231

4

<dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>

232

4

233

4

<dc:type xml:lang="en">text</dc:type>

234

4

</pre>

235

4

236

4

Pola Format i typ opisują typ pliku i/lub nośnika. W naszym przypadku zawsze będzie to xml i text, więc pozostawiamy je w niezmienionej formie.

237

4

238

4

h2. Data wydania

239

4

240

4

<pre>

241

4

<dc:date xml:lang="pl">DATA UTWORZENIA PLIKU DC</dc:date>

242

4

</pre>

243

4

244

4

Umownie za datę wydania uznajemy datę utworzenia pliku DC. W przypadku przygotowania kolejnej wersji utworu do eksportu na serwis wolnelektury.pl wprowadzamy nową datę. Kodowanie daty-wydania jest zdefiniowane w profilu ISO 8601 (http://www.w3.org/TR/NOTE-datetime) jako format RRRR-MM-DD (rok-miesiąc-dzień).

245

4

246

4

h2. Poziom nauczania

247

4

248

4

<pre>

249

4

<dc:audience xml:lang="pl">POZIOM NAUCZANIA</dc:audience>

250

4

251

4

<dc:audience xml:lang="pl">POZIOM NAUCZANIA</dc:audience>

252

4

</pre>

253

4

254

4

To pole wykorzystujemy do podania poziomu nauczania (nauczanie początkowe, szkoła podstawowa, gimnazjum, liceum), w której dzieło jest lekturą. Korzystamy z jednego z czterech skrótów: SP1, SP2, G lub L. Można użyć więcej niż jednego takiego pola w razie potrzeby.

255

4

256

4

h2. Język

257

4

258

4

<pre>

259

4

<dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>

260

4

</pre>

261

4

262

4

Język to język dzieła. Należy podać przy użyciu znormalizowanego trzyliterowego kodu wg PN-ISO 639-2 (np.: polski = pol). "Kody nazw języków":http://docs.google.com/View?docid=dc74rf44_12zbw5z9 w Załączniku nr 6 "ePoradnika redaktora zasobów cyfrowych".

263

4

264

4

h2. Tagi zamykające

265

4

266

4

<pre>

267

4

</rdf:Description>

268

4

</rdf:RDF>

269

4

</pre>

270

4

271

4

Te tagi zamykają plik Dublin Core i muszą pozostać nienaruszone.

Projekt

Ogólne

Profil

Redakcja „Wolne Lektury”

Implementacja prosta » Historia » Wersja 4