Implementacja prosta¶
Uwaga! Jest to pierwsza wersja implementacji. Jeśli chcesz pomóc w pracach nad kolejną wersją wejdź na stronę dyskusji implementacji złożonej.
Wzór tagów Dublin Core:
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?> <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/" xmlns:dcterms="http://purl.org/dc/terms/"> <rdf:Description rdf:about="LINK DO PLATFORMY REDAKCYJNEJ"> <dc:creator xml:lang="pl">NAZWISKA AUTORA, IMIONA AUTORA</dc:creator> <dc:title xml:lang="pl">TYTUŁ UTWORU</dc:title> <dcterms:alternative xml:lang="pl">ALTERNATYWNY TYTUŁ</dcterms:alternative> <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">TYTUŁ DZIEŁA NADRZĘDNEGO</dc:relation.isPartOf> <dc:relation.hasPart xml:lang="pl">TYTUŁ DZIEŁA PODRZĘDNEGO</dc:relation.hasPart> <dc:relation.isVariantOf xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">LINK DO INNEJ WERSJI JĘZYKOWEJ NA WOLNYCH LEKTURACH</dc:relation.isVariantOf> <dc:contributor.translator xml:lang="pl">NAZWISKA TŁUMACZA, IMIONA TŁUMACZA</dc:contributor.translator> <dc:contributor.editor xml:lang="pl">NAZWISKA REDAKTORA, IMIONA REDAKTORA</dc:contributor.editor> <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">NAZWISKA REDAKTORA TECHNICZNEGO, IMIONA REDAKTORA TECHNICZNEGO</dc:contributor.technical_editor> <dc:contributor.consultant xml:lang="pl">NAZWISKA KONSULTANTA, IMIONA KONSULTANTA</dc:contributor.consultant> <dc:contributor xml:lang="pl">NAZWISKA KONTRYBUTORA, IMIONA KONTRYBUTORA</dc:contributor> <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher> <dc:subject.period xml:lang="pl">EPOKA</dc:subject.period> <dc:subject.type xml:lang="pl">RODZAJ LITERACKI</dc:subject.type> <dc:subject.genre xml:lang="pl">GATUNEK LITERACKI</dc:subject.genre> <dc:subject.genre xml:lang="pl">GATUNEK LITERACKI</dc:subject.genre> <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description> <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/ [LINK DO STRONY W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL]</dc:identifier.url> <dc:source.URL xml:lang="pl">LINK DO PLIKU ŹRÓDŁOWEGO NA STRONACH POLONA.PL</dc:source.URL> <dc:source xml:lang="pl">ADRES WYDAWNICZY</dc:source> <dc:source.ISBN xml:lang="pl">NUMER ISBN PLIKU ŹRÓDŁOWEGO</dc:source.ISBN> <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - zm. [OPIS STANU PRAWNEGO TEKSTU]</dc:rights> <dc:date.pd xml:lang="pl">DATA DO DOMENY PUBLICZNEJ</dc:date.pd> <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format> <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type> <dc:type xml:lang="en">text</dc:type> <dc:date xml:lang="pl">DATA UTWORZENIA PLIKU DC</dc:date> <dc:audience xml:lang="pl">POZIOM NAUCZANIA</dc:audience> <dc:audience xml:lang="pl">POZIOM NAUCZANIA</dc:audience> <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language> <dc:relation.hasFormat id="pdf" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">http://wolnelektury.pl/media/book/pdf/WSTAWIC-ODPOWIEDNI-LINK-DO-KSIAZKI-NA-WL.pdf</dc:relation.hasFormat> <meta refines="#pdf" id="pdf-id" property="dcterms:identifier">ISBN-XXX-XX-XXX-XXXX-X</meta> <meta refines="#pdf-id" property="identifier-type">ISBN</meta> <meta refines="#pdf" property="dcterms:format">application/pdf</meta> <dc:relation.hasFormat id="html" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/WSTAWIC-ODPOWIEDNI-LINK-DO-KSIAZKI-NA-WL.html</dc:relation.hasFormat> <meta refines="#html" id="html-id" property="dcterms:identifier">ISBN-XXX-XX-XXX-XXXX-X</meta> <meta refines="#html-id" property="identifier-type">ISBN</meta> <meta refines="#html" property="dcterms:format">text/html</meta> <dc:relation.hasFormat id="txt" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">http://wolnelektury.pl/media/book/txt/WSTAWIC-ODPOWIEDNI-LINK-DO-KSIAZKI-NA-WL.txt</dc:relation.hasFormat> <meta refines="#txt" id="txt-id" property="dcterms:identifier">ISBN-XXX-XX-XXX-XXXX-X</meta> <meta refines="#txt-id" property="identifier-type">ISBN</meta> <meta refines="#txt" property="dcterms:format">text/plain</meta> <dc:relation.hasFormat id="epub" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">http://wolnelektury.pl/media/book/epub/WSTAWIC-ODPOWIEDNI-LINK-DO-KSIAZKI-NA-WL.epub</dc:relation.hasFormat> <meta refines="#epub" id="epub-id" property="dcterms:identifier">ISBN-XXX-XX-XXX-XXXX-X</meta> <meta refines="#epub-id" property="identifier-type">ISBN</meta> <meta refines="#epub" property="dcterms:format">application/epub+zip</meta> <dc:relation.hasFormat id="mobi" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">http://wolnelektury.pl/media/book/mobi/WSTAWIC-ODPOWIEDNI-LINK-DO-KSIAZKI-NA-WL.mobi</dc:relation.hasFormat> <meta refines="#mobi" id="mobi-id" property="dcterms:identifier">ISBN-XXX-XX-XXX-XXXX-X</meta> <meta refines="#mobi-id" property="identifier-type">ISBN</meta> <meta refines="#mobi" property="dcterms:format">application/x-mobipocket-ebook</meta> <dc:relation.coverImage.url xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">http://redakcja.wolnelektury.pl/media/dynamic/cover/image/1.jpg</dc:relation.coverImage.url> <dc:relation.coverImage.source xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">http://redakcja.wolnelektury.pl/cover/image/1</dc:relation.coverImage.source> <dc:relation.coverImage.source xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">http://redakcja.wolnelektury.pl/cover/image/1</dc:relation.coverImage.source> </rdf:Description> </rdf:RDF>
Nagłówek pliku z danymi¶
<?xml version="1.0"?> <rdf:RDF xmlns:rdf="http:<//www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
Tag deklaracji otwierającej blok pól DC¶
<rdf:Description rdf:about="LINK DO PLATFORMY REDAKCYJNEJ">
Link do tekstu na platformie redakcyjnej.
Autor¶
<dc:creator xml:lang="pl">NAZWISKA AUTORA, IMIONA AUTORA</dc:creator>
Nazwisko i imię autora książki zapisane w formacie NAZWISKO, IMIĘ (oddzielone przecinkiem). Autor to nazwa własna identyfikująca daną osobę. Nazwę osobową może stanowić: imię, nazwisko, nazwisko i imię, pseudonim, nazwa związana z godnością osoby, nazwa zaczynająca się od imienia (np. nazwy świętych, błogosławionych, i niektóre nazwy średniowieczne). Hasło osobowe może zawierać dopowiedzenia: daty biograficzne, słowne określenia identyfikujące daną osobę: określenia pokrewieństwa, godności, tytuły szlacheckie itp.
Pole autor jest przykładem pola z danymi osobowymi i przy jego definiowaniu pojawiają się takie same pytania i problemy, jak przy innych polach z tej grupy, z których najczęściej używane to współtwórca (<dc:contributor>). Ogólne rozważania o strukturze danych osobowych można znaleźć na wspomnianej wcześniej poświęconej im stronie.
W projekcie lektury posługujemy się polem autor zgodnie z formatem używanym w ramach schematu DC przez Bibliotekę Narodową, ale bez podawania dat urodzin i śmierci, np.:
<dc:creator xml:lang="pl">Andersen, Hans Christian</dc:creator> <dc:creator xml:lang="pl">Kochanowski, Jan</dc:creator> <dc:creator xml:lang="pl">Saint-Exupéry, Antoine de</dc:creator>
W przypadku więcej niż jednego autora wpisujemy po prostu dwa pola jedno pod drugim, np.:
<dc:creator xml:lang="pl">Grimm, Wilhelm Karl</dc:creator> <dc:creator xml:lang="pl">Grimm, Jacob Ludwig Karl</dc:creator>
Tytuł¶
<dc:title xml:lang="pl">TYTUŁ UTWORU</dc:title>
Tytuł to tytuł przejęty z publikacji. W przypadku dzieła złożonego z części podaje się tytuł części, natomiast tytuł całości podaje się w polu <dc:relation.isPartOf>. Na przykład w tym polu podaje się "Tren IX", natomiast tytuł "Treny" w polu <dc:relation.isPartOf>.
Alternatywny tytuł¶
<dcterms:alternative xml:lang="pl">ALTERNATYWNY TYTUŁ</dcterms:alternative>
Alternatywny tytuł, dla publikacji które znane są powszechnie pod innym tytułem niż przyjęty dla publikacji.
Dzieło nadrzędne i podrzędne¶
<dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">>LINK DO STRONY DZIEŁA NADRZĘDNEGO W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:relation.isPartOf> <dc:relation.hasPart xml:lang="pl">LINK DO STRONY DZIEŁA PODRZĘDNEGO W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:relation.hasPart>
Odesłanie do dzieła nadrzędnego bądź podrzędnego/nych. Przyjętą zasadą jest uznanie za podstawową "jednostkę lekturową" konkretnego wiersza lub opowiadania. To pole umożliwia sporządzanie spisów treści dla np. wszystkich Trenów czy Pieśni. Dlatego dla np. dzieła "Tren IX" w tym miejscu pojawi się tytuł "Treny".
Inne wersje językowe¶
<dc:relation.isVariantOf xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">LINK DO INNEJ WERSJI JĘZYKOWEJ NA WOLNYCH LEKTURACH</dc:relation.isVariantOf>
Odesłanie do tego samego dzieła w innym języku opublikowanego już na Wolnych Lekturach.
Współtwórca¶
<dc:contributor.translator xml:lang="pl">NAZWISKA TŁUMACZA, IMIONA TŁUMACZA</dc:contributor.translator> <dc:contributor.editor xml:lang="pl">NAZWISKA REDAKTORA, IMIONA REDAKTORA</dc:contributor.editor> <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">NAZWISKA REDAKTORA TECHNICZNEGO, IMIONA REDAKTORA TECHNICZNEGO</dc:contributor.technical_editor> <dc:contributor.consultant xml:lang="pl">NAZWISKA KONSULTANTA, IMIONA KONSULTANTA</dc:contributor.consultant> <dc:contributor xml:lang="pl">NAZWISKA KONTRYBUTORA, IMIONA KONTRYBUTORA</dc:contributor>
Współtwórca to osoba odpowiedzialna za współudział w tworzeniu treści: tłumacz, redaktor, redaktor techniczny, konsultant, kontrybutor. Zasadniczo dla określenia tego elementu należy użyć tagu dc:contributor rozszerzonego o rodzaj współpracy (a więc dc:contributor.translator dla tłumacza, itd). Dla każdego współtwórcy tworzymy osobne pole DC.
Lista możliwych charakterów współpracy
Wydawca¶
<dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
Wydawca określa instytucję-producenta pliku. W naszym przypadku będzie to Fundacja Nowoczesna Polska.
Epoka literacka¶
<dc:subject.period xml:lang="pl">EPOKA</dc:subject.period>
W polach dc:subject wpisujemy opis rzeczowy dzieła wyrażony w formie słów kluczowych. Pole dc:subject.period uzupełniamy nazwą odpowiedniej epoki literackiej wybranej z listy. Uwaga: możemy wybrać tylko jedną epokę literacką, co niekiedy prowadzi do "trudnych decyzji", ale serwis wolnelektury.pl nie obsługuje więcej niż jednego takiego pola. W przypadku gdy utwór przynależy do dwóch epok literackich, drugą (która została uznana z mniej znamienną) wpisujemy do Dyskusji DC utworu, ponieważ funkcjonalność serwisu będzie systematycznie rozwijana.
Rodzaj literacki¶
<dc:subject.type xml:lang="pl">RODZAJ LITERACKI</dc:subject.type>
Pole dc:subject.type uzupełniamy nazwą rodzaju literackiego: liryka, epika lub dramat. Uwaga: możemy wybrać tylko jeden z trzech rodzajów literackich, co niekiedy prowadzi do "trudnych decyzji", ale serwis wolnelektury.pl nie obsługuje więcej niż jednego takiego pola. W przypadku gdy utwór przynależy do dwóch rodzajów literackich postępujemy jak wyżej.
Gatunek literacki¶
<dc:subject.genre xml:lang="pl">GATUNEK LITERACKI</dc:subject.genre>
Pole dc:subject.genre uzupełniamy nazwą gatunku literackiego wybranego z listy. Uwaga: możemy wybrać tylko jeden gatunek, co niekiedy prowadzi do "trudnych decyzji", ale serwis wolnelektury.pl nie obsługuje więcej niż jednego takiego pola. W przypadku gdy utwór przynależy do dwóch lub więcej gatunków postępujemy jak wyżej.
Opis¶
<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
Zestandaryzowany opis projektu. Należy go zachować w podanej postaci.
Identyfikator¶
<dc:identifier.url xml:lang="pl">LINK DO STRONY W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:identifier.url>
Identyfikator to w przypadku pozycji publikowanych w internecie adres URL.
Źródło¶
<dc:source.URL xml:lang="pl">LINK DO PLIKU ŹRÓDŁOWEGO NA STRONACH POLONA.PL</dc:source.URL> <dc:source xml:lang="pl">ADRES WYDAWNICZY</dc:source> <dc:source.ISBN xml:lang="pl">NUMER ISBN PLIKU ŹRÓDŁOWEGO</dc:source.ISBN>
Źródło to identyfikator źródła, miejsce z którego pochodzi zdigitalizowany tekst. Tutaj podajemy link do materiałów źródłowych w bibliotece Polona.
Osobno podajemy adres wydawniczy według następującego schematu:
Nazwisko, Imię (daty życia autora), Tytuł dzieła, ew. Imię i Nazwisko tłumacza, Nazwa wydawcy, numer wydania, Miejsce wydania, rok
Wszystkie te dane są dostępne w Polonie.
Jeśli książka została opatrzona numerem ISBN podajemy go w osobnym polu, jeśli nie, to pomijamy to pole.
Przykłady:
<dc:source xml:lang="pl">Andersen, Hans Christian (1805-1875), Baśnie, tłum. Cecylia Niewiadomska, Gebethner i Wolff, wyd. 7, Kraków, 1925</dc:source>
<dc:source xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 2, Wiersze z lat 1825-1855 (Pieśni - Sonety - Poezje patrjotyczne,
religijne i filozoficzne - Wiersze okolicznościowe - Bajki), Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 popr., W. L. Anczyc, Kraków, 1928</dc:source>
<dc:source xml:lang="pl">Morsztyn, Jan Andrzej (1621-1693), 275 wierszy, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1977</dc:source>
Prawa autorskie¶
<dc:rights xml:lang="pl">OPIS STANU PRAWNEGO TEKSTU</dc:rights>
Prawa-autorskie to informacja o statusie praw autorskich opisywanego dzieła. W tym polu należy możliwie szczegółowo i dokładnie opisać wszystkie informacje mogące mieć wpływ na status prawny dzieła, ze szczególnym uwzględnieniem dat śmierci autora i tłumacza (utwory objęte są prawem autorskim przez 70 lat po śmierci ich autorów), zaś w przypadku utworów nie będących w domenie publicznej także informacja o posiadaczach praw autorskich.
W przypadku biblioteki Wolne Lektury dostępne są jedynie pozycję będące już w domenie publicznej. Przyjeliśmy następującą konwencję wypełniania tego pola: "Domena publiczna - podajemy nazwisko autora lub tłumacza oraz datę jego śmierci.
Przykłady:
<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Jan Andrzej Morsztyn zm. 1693</dc:rights>
<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - tłumacz Józef Paszkowski zm. 1861 </dc:rights>
<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Bogurodzica powstała we wczesnym średniowieczu, chociaż dokładna data jest nieznana.
Przeważają hipotezy badaczy wskazujące na XI lub XII w. jako czas jej powstania. Pierwszy zapis tekstu jest późny, z początku XV w. (ok. 1407);
wcześniejsze zapisy mogły zaginąć, ale też tekst mógł krążyć w obiegu ustnym.</dc:rights>
<dc:date.pd xml:lang="pl">DATA DO DOMENY PUBLICZNEJ</dc:date.pd>
W tym polu zapisujemy sam rok śmierci ostatniego ze współautorów. Na przykład Hans Christian Andersen zmarł w roku 1875, ale jego tłumaczka Cecylia Niewiadomska zmarła w roku 1925. W tym polu wpisujemy więc 1925, jako najpóźniejszą datę mającą wpływ na status prawny dzieła. W przypadku autorów żyjących wpisujemy cztery zera (0000).
Format pliku¶
<dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format> <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type> <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
Pola Format i typ opisują typ pliku i/lub nośnika. W naszym przypadku zawsze będzie to xml i text, więc pozostawiamy je w niezmienionej formie.
Data wydania¶
<dc:date xml:lang="pl">DATA UTWORZENIA PLIKU DC</dc:date>
Umownie za datę wydania uznajemy datę utworzenia pliku DC. W przypadku przygotowania kolejnej wersji utworu do eksportu na serwis wolnelektury.pl wprowadzamy nową datę. Kodowanie daty-wydania jest zdefiniowane w profilu ISO 8601 (http://www.w3.org/TR/NOTE-datetime) jako format RRRR-MM-DD (rok-miesiąc-dzień).
Poziom nauczania¶
<dc:audience xml:lang="pl">POZIOM NAUCZANIA</dc:audience> <dc:audience xml:lang="pl">POZIOM NAUCZANIA</dc:audience>
To pole wykorzystujemy do podania poziomu nauczania (nauczanie początkowe, szkoła podstawowa kl. IV-VI, szkoła podstawowa kl. VII-VIII gimnazjum, liceum), w której dzieło jest lekturą. Korzystamy z jednego z czterech skrótów: SP1, SP2, SP3, G* lub L. Można użyć więcej niż jednego takiego pola w razie potrzeby.
*oznaczenie to zostanie usunięte po zakończeniu nauki przez ostatni rocznik uczniów gimnazjum.
Język¶
<dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
Język to język dzieła. Należy podać przy użyciu znormalizowanego trzyliterowego kodu wg PN-ISO 639-2 (np.: polski = pol). Kody nazw języków w Załączniku nr 6 "ePoradnika redaktora zasobów cyfrowych".
ISBN¶
Po nadaniu numerów ISBN poszczególnym formatom danej książki należy zamieścić te informacje w metadanych.
Okładka¶
Znalezioną w Internecie okładkę (na licencji CC BY lub CC BY-SA) przed zastosowaniem w utworze należy dodać do repozytorium. Po kliknięciu „dodaj nowy” można albo ręcznie wypełnić formularz opisujący pobierany obrazek, albo podać adres obrazka w serwisie Flickr, co pozwoli wypełnić formularz automatycznie.
Po dodaniu okładki do repozytorium wygenerowane zostaną odpowiednie metadane: adres zasobu, informacja o autorze zdjęcia i licencji, źródło zasobu.
Tagi zamykające¶
</rdf:Description> </rdf:RDF>
Te tagi zamykają plik Dublin Core i muszą pozostać nienaruszone.