Nadzieja¶
Nadzieja --- jedna z cnót ewangelicznych (obok wiary i miłości) --- stanowi w gruncie rzeczy zjawisko niejednoznaczne. 
    Nadzieja jest oczekiwaniem
    Przyszłej błogości, wiarą rzeczywistą
    Wynikłą z łaski i zasług uprzednich;
    Światłość ta z gwiazd mi wybłysła niejednych;
    Lecz pierwszy w serce wlał ją swym śpiewaniem
    Wszechmocny śpiewak Wszechmocnego Pana.
Dąbrowski, Śmierć - tak jak Rzecki z ,,Lalki" - w obliczu śmierci nawet żywi nadzieję, że wyjedzie, wypocznie. Kotwica wbita w dno ludzkiego życia.
Spinoza: Nadzieja [spes] jest to niestała radość, pochodząca od idei rzeczy przyszłej lub przeszłej, o wyniku której w jakimś stopniu wątpimy.
Dostojewski -- nadzieja katorżnika: „Pożyjemy jeszcze” — myśli sobie i uporczywie odpycha od siebie wszelkie wątpliwości i różne dręczące myśli.