Informacje wstępne¶
Biblioteka Internetowa Wolne Lektury przygotowuje własne wydania tekstów znajdujących się w domenie publicznej. Główny korpus publikacji stanowią lektury szkolne znajdujące się na liście MEN, sukcesywnie poszerzany o teksty mogące służyć nauczycielom jako dodatkowy materiał literacki w pracy dydaktycznej. Obecnie w bibliotece zamieszczane są przede wszystkim teksty polskiej i światowej klasyki literatury.
Wydania źródłowe dostarczane są m.in. przez Bibliotekę Narodową, po sprawdzeniu ich pod względem wymogów prawa autorskiego. Biblioteka Wolne Lektury korzysta też z dostępnych wydań już zdigitalizowanych przez polskie i światowe biblioteki cyfrowe. Są to z reguły wydania dawne, które zdążyły już przejść do domeny publicznej.
Przygotowanie nowego wydania polega na opracowaniu tekstu w celu jego:- uwspółcześnienia (z reguły ingerujemy w pisownię tekstów powstałych po okresie romantyzmu, w których nie zostały uwzględnione zalecenia reformy z 1937 r. oraz najnowsze zasady dotyczące pisowni łącznej i rozdzielnej imiesłowów),
- poprawienia (porównując tekst z innymi wydaniami staramy się wyeliminować błędy źródła),
- ewentualnego uzupełnienia o elementy pomocne w dalszej pracy nad tekstem (przypisy i motywy literackie).
Z uwagi na to, że numeracja stron jest niefunkcjonalna w przypadku tekstów publikowanych w internecie, dla formatów tekstu przeznaczonych do czytania on-line wprowadzana jest paginacja na wzór edycji tekstów starożytnych: numerowane są akapity w prozie, wersy w tekstach poetyckich i kwestie w tekstach dramatycznych. Ułatwia to orientację i poruszanie się po tekście.
Cele¶
Celem twórców biblioteki jest uzyskanie elektronicznej postaci dzieła nadającej się do:
- publikacji w formie elektronicznej i drukowanej,
- twórczego opracowywania w innej formie.
Etapy opracowania tekstu wydania źródłowego¶
Skanowanie¶
- Materiał źródłowy jest skanowany w Zakładzie Reprografii i Digitalizacji Zbiorów Biblioteki Narodowej, Biblioteki Śląskiej, Biblioteki Elbląskiej lub w pracowni digitalizacyjnej Wolnych Lektur.
- Dla potrzeb OCR stosowane są z reguły pliki w formacie jpg.
- Obrazy jpg są przekształcane przez OCR na pliki tekstowe.
- Teksty lektur wraz ze skanami są importowane na platformę redakcyjną.
Platforma redakcyjna¶
- Teksty lektur eksportowane są jako plik tekstowy do serwisu webowego.
- Skład. Tekst jest semantycznie tagowany.
- Redakcji merytorycznej: korekta (uzgodnienie ze źródłem), uwspółcześnienia, dodanie przypisów edytorskich i motywów.
- Etap łamania. Tekst jest przygotowywany w odpowiednich formatach do umieszczenia na stronie Wolnych Lektur.